پایان نامه روش مهندسی نیازمندی های جنبه گرا

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی کامپیوتر- نرم افزار M.Sc با موضوع یک روش برای مهندسی نیازمندی های جنبه گرا

An Approach for Aspect-Oriented Requirements Engineering

چکیده

پیدایش برنامه نویسی جنبه گرا سبب بهبود پیمانه بندی دغدغه ها به خصوص دغدغه های مداخله ای در سطح پیاده سازی شد اما پیمانه بندی دغدغه های مداخله ای در این سطح از توسعه سیستم به تنهایی نمی تواند کارایی مهمی به ارمغان بیاورد. زیرا ضرورت دیدگاه سیستمی ایجاب می کند که این نوع فعالیت (پیمانه بندی) در مراحل اولیه توسعه سیستم نرم افزاری انجام شود. این مرحله از توسعه سیستم که به مهندسی نیازمندی های جنبه گرا مشهور است مهمترین هدفش جداسازی دغدغه های مداخله ای به بهترین شکل ممکن و شناسایی جنبه ها بر اساس مستند نیازمندی ها است. بنابراین باید مفهومی (ساختاری) که برنامه نویسی جنبه گرا در سطح پیاده سازی استفاده می کند و تحت عنوان جنبه از آن یاد می شود از همان مراحل اولیه توسعه شناسایی شود. در صورت عدم شناسایی جنبه ها در مراحل اولیه توسعه (فاز مهندسی نیازمندی ها)، فقط در سطح کد می توان از مفهوم جنبه گرایی استفاده کرد.

تا به امروز روشهای مختلف و غیر رسمی برای شناسایی دغدغه ها در مهندسی نیازمندی های جنبه گرا ارائه شده اند. هر کدام از این روشها ساختارها، شیوه ها و ابزارهای خاص خود را برای پشتیبانی از شناسایی جنبه ها ارائه کرده اند و توانسته اند علاوه بر حل مشکل شناسایی جنبه ها به اهدافی چون ترکیب جنبه ها و مدیریت تداخل میان جنبه ها و مشخص کردن نقاط مصالحه برای معماری جنبه گرا دست پیدا کنند. در زمینه رسمی سازی مفاهیم جنبه گرا، شیوه هایی در جهت بکارگیری مفهوم جنبه در شبکه پتری به عنوان یک زبان رسمی دنبال شده است که در آن فقط از مفهوم جنبه در قالب شبکه پتری (شبکه جنبه) برای کارهای امنیتی بهره برداری شده ولی هیچ روش رسمی برای شناسایی دغدغه ها در آنها ارائه نشده است.

در این تحقیق با هدف دستیابی به رسمی سازی، یک روش مبتنی بر شبکه پتری برای شناسایی جنبه ها ارائه شده است. روش پیشنهادی، از دو تعریفی مبتنی بر شبکه پتری که شبکه نیازمندی و شبکه دغدغه نامیده می شوند شروع شده و نهایتا با استفاده از اجرای مدل نهایی موجب شناسایی دغدغه ها می گردد. این روش پیشنهادی، اگر چه فقط شناسایی دغدغه ها را در بر می گیرد ولی تعاریف و ساختارهای آن می تواند از خصوصیات دیگر نیز حمایت کند که این نیازمند تحقیقات بیشتر پیرامون این حوزه است.

کلمات کلیدی

شناسایی جنبه ها، مهندسی نیازمندی های جنبه گرا، شبکه پتری، شبکه دغدغه، شبکه نیازمندی، دغدغه های مداخله ای، برنامه نویسی جنبه گرا، جداسازی دغدغه ها

ساختار پایان نامه

این تحقیق شامل هفت فصل است که ترتیب فصول و موضوعات مطرﺡ شده به صورت کلی در زیر بیان شده است:

فصل اول: معرفی

در این فصل یک مقدمه از حوزه این تحقیق ارائه شده است و در آن مشخص شده که هدف از این تحقیق چیست و خواهان پاسخگویی به چه سئوالی هستیم. در ادامه همین فصل یک توضیح مختصر از تحقیقات انجام شده در مورد موضوع این تحقیق ارائه شده و نهایتا نیز یک دید کلی از فصل های مختلف این تحقیق ﺫکر شده است.

فصل دوم: ادبیات تحقیق

در این فصل یک اطلاعات کلی و مختصر از مفاهیم و ادبیات مطرﺡ در زمینه مهندسی نیازمندی های جنبه گرا و توسعه نرم افزاری جنبه گرا ارائه می شود.

فصل سوم: جایگاه مهندسی نیازمندی ها

در این فصل به بررسی بخشهای مختلف مهندسی نیازمندی ها پرداخته شده که در برگیرنده ماهیت بخشها و تکنیک های مورد استفاده در آنها است.

فصل چهارم: بررسی روشهای مهندسی نیازمندی های جنبه گرا

در این فصل به بررسی روشهای موجود در زمینه مهندسی نیازمندی های جنبه گرا پرداخته شده و نهایتا یک مقایسه اجمالی بر روی این روشها ارائه می شود.

فصل پنجم: روش پیشنهادی برای شناسایی جنبه ها

در این فصل روش پیشنهادی برای شناسایی جنبه ها به صورت کامل و جامع تشریح می شود.

فصل ششم: مطالعه موردی

در این فصل یک مطالعه موردی به نام سیستم مدیریت هتل با استفاده از روش پیشنهادی مورد بررسی قرار داده می شود تا بتوان نتیجه روش پیشنهادی را روی یک مطالعه موردی مشاهده کرد.

فصل هفتم: نتیجه گیری

در این فصل ابتدا یک خلاصهای از کل فصلهای این تحقیق ارائه می شود. سپس محدودیتهای روش پیشنهادی و فرصتهای تحقیقاتی آتی که ناشی از این کار تحقیقاتی است بیان می شود.

فصل اول معرفی

در این فصل ابتدا یک مقدمه پیرامون موضوع این تحقیق ارائه می شود سپس بخش تعریف مساله را خواهیم داشت که در آن بیان می شود چه عاملی حاکی از ضرورت این کار تحقیقاتی است یا به بیان بهتر، در این تحقیق چه کاری باید صورت بپذیرد. با مشخص شدن صورت مساله، سابقه کار تحقیقاتی پیرامون موضوع تحقیق ﺫکر می شود و عنوان می گردد که چه کارهایی از زمان پیدایش مفهوم مهندسی نیازمندی های جنبه گرا صورت پذیرفته است. در بخش نتایج تحقیقاتی مورد انتظار، آنچه که امید می رود بعد از این تحقیق به آنها دست پیدا شود ﺫکر شده و نهایتا نیز ساختار این مستند تحقیقاتی (پایان نامه) ﺫکر می شود.

فصل دوم ادبیات تحقیق

در این فصل هدف معرفی ادبیات تحقیق است. ادبیات تحقیق که همان مفاهیم کلیدی هستند نقش بسیار مهمی در درک و فهم یک حوزه تحقیق دارند. بدین منظور ابتدا مفاهیم پایه از جمله نیازمندی، دغدغه، دغدغه مداخله ای و چند مفهوم دیگر تعریف می شوند. سپس موضوعات منسجمتر و مهمتری مثل جداسازی دغدغه ها، خاصیت پیمانهای، قابلیت نگهداری، قابلیت ردیابی و مفاهیم مرتبط مورد بررسی قرار می گیرند. علاوه بر مفاهیم اصلی، در این فصل حوزههایی که این تحقیق به نوعی با آنها درگیر است مانند برنامه نویسی جنبه گرا تشریح خواهند شد و نهایتا شبکههای پتری به عنوان ابزاری اصلی این تحقیق تشریح می شود.

فصل سوم جایگاه مهندسی نیازمندی ها

در این فصل هدف بررسی مهندسی نیازمندی ها است. بدین منظور ابتدا بیان می شود که هدف از مهندسی نیازمندی ها چیست و چرا باید مهندسی نیازمندی ها نخستین مرحله از فرآیند توسعه یک سیستم نرم افزاری باشد. سپس فعالیتهای مرتبط با مهندسی نیازمندی ها معرفی می شوند و شرﺡ داده می شود که هدف از هر یک از فعالیتها چیست و هر فعالیت چه ورودی و خروجی دارد. همچنین تکنیک های مورد استفاده در هر یک از فعالیتها مشخص شده و چگونگی تحقق هر تکنیک بیان می شود.

فصل چهارم بررسی روشهای مهندسی نیازمندی های جنبه گرا

در این فصل، هدف بررسی روشهایی است که برای مهندسی نیازمندی های جنبه گرا ارائه شده اند. زیرا هر کدام از روشها برای خود مدل، ساختار، مزایا، معایب و کمبودهایی به همراه دارند که درک و فهم آنها می تواند نقش مهمی در این تحقیق ایفا کند. بدین منظور ابتدا روشهای مهندسی نیازمندی های جنبه گرا همراه با چگونگی عملکرد و اهدافشان ﺫکر می شود سپس معیارهایی که در مهندسی نیازمندی ها وجود دارد و یا معیارهایی که در بعضی از این روشها ﺫکر شده اند را مشخص کرده و مقایسه ای بین روشهایی ﺫکر شده پیرامون این معیارها ارائه می شود.

فصل پنجم روش پیشنهادی برای شناسایی جنبه ها

در این فصل، هدف معرفی روش پیشنهادی برای شناسایی جنبه ها است. بدین منظور ابتدا یک دید کلی از روش پیشنهادی که مبتنی بر شبکه پتری است ارائه می شود. سپس عناصر پایه (مفاهیم اصلی) روش پیشنهادی تعریف و کاربرد هر یک تشریح می شود. نحوه اجرا روش که متشکل از هشت مرحله است گام به گام تشریح شده و نهایتا نیز مزایا و معایب روش پیشنهادی ﺫکر می شود.

فصل ششم مطالعه موردی

در این فصل یک مطالعه موردی به نام سیستم مدیریت هتل مطرﺡ می شود و جنبه های آن با استفاده از روش پیشنهادی در فصل قبل شناسایی می شوند. هدف از مطرﺡ کردن مطالعه موردی این است که علاوه بر تشریح مراحل روش پیشنهادی بر روی یک سیستم واقعی، نشان داده شود که روش پیشنهادی قابلیت شناسایی جنبه ها را دارد.

فصل هفتم نتیجه گیری

در این فصل ابتدا یک مرور بر کل مطالب ﺫکر شده در این تحقیق خواهیم داشت سپس مزایا و معایب روش پیشنهادی برای شناسایی جنبه ها ﺫکر می شود و نهایتا نیز فرصتهای تحقیقاتی حاصل آمده از این تحقیق ﺫکر خواهد شد.

دارای شکلها، جداول، نمودارها و منابع